[303]. «Στης ακρίβειας τον καιρό» (1916)

Προβλήματα έλλειψης πετρελαιοειδών και αυξήσεων στις τιμές τους υπήρχαν από παλιά. (Πολύ αργότερα, με την ανάπτυξη των συγκοινωνιών, προστέθηκαν και προβλήματα μόλυνσης του περιβάλλοντος).

Στη ανακοίνωση που ακολουθεί, της Αγγλικής Διοίκησης Λάρνακας (Φεβρουάριος 1916), προτρέπονται οι καταναλωτές να οικονομούν το πετρέλαιο, η τιμή του οποίου είχε αυξηθεί και τα αποθέματά του περιορίστηκαν λόγω του Παγκόσμιου Πολέμου.

[302]. Από τη Λάρνακα (τέλη) της δεκαετίας του 1960

Μία ασυνήθιστη φωτογραφία της Λάρνακας των χρόνων λίγο πριν από την τουρκική Εισβολή του ’74.

Διακρίνονται : η Αγγλικανική εκκλησία της Αγίας Ελένης (κάτω αριστερά), το Παγκύπριο Λύκειο (πίσω), το ογκώδες κτίσμα του κινηματογράφου Αττικόν (στο κέντρο της φωτογραφίας), το κτήριο και η καμινάδα  του εργοστασίου Βιάλκο (επάνω αριστερά), η Κυπριακή Βυρσοδεψία ―με τη χαρακτηριστική στενόμακρη στέγη (στο κέντρο δεξιότερά στην παραλία) και το κτήριο της πολυκατοικίας ΔΙ.ΠΑ (στο άκρο δεξιά).

[301]. Δύο γεροντοπαλίκαρα της Σκάλας

Ο γιατρός Νικόλαος Θ. Δέρβης (1861-1937), πατέρας του γιατρού και πολιτευτή Θεμιστοκλή Ν. Δέρβη, ασχολήθηκε και με τη σατιρική ποίηση.

Πιο κάτω, σε στιχούργημά του που δημοσιεύθηκε το 1926, σατιρίζει δύο «γεροντοπαλίκαρα» της Σκάλας : τον Μιχαήλ Σ. Κραμβή, ο οποίος παλαιότερα (1884) είχε εκλεγεί και δημοτικός σύμβουλος Λάρνακας, και τον Λουκή Ζ. Πιερίδη, δραστήριο παράγοντα της πόλης ο οποίος εκείνη τη χρονιά γινόταν 61 χρόνων.

[300]. «Ο αμίμητος Μαριδάκης»

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα και τις πρώτες του 20ού στη Λάρνακα διασκέδαση πρόσφεραν περαστικοί καλλιτέχνες, σκόρπιες αναφορές στους οποίους συναντούμε σε τοπικές εφημερίδες της εποχής. Ήταν άσημοι βιοπαλαιστές των οποίων διασώζονται μόνο τα ονόματα, αφού οι περιορισμένες ικανότητές τους δεν άφηναν περιθώρια για να διαπρέψουν σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας ή της Ευρώπης. Στις ειδήσεις των εφημερίδων συναντούμε σύντομες αναφορές στο «εγγαστρίμυθο Λάμπο», τον «ταχυδακτυλουργό κ. Δεδέστιχα» ή τον «Μαριδάκη με τα ανδρείκελά του».

Ο Δημοσθένης Μαριδάκης ―»ο κορυφαίος των ανδρεικέλων καλλιτεχνών»― στάθηκε λίγο πιο τυχερός. Γνωρίστηκε με τον Χριστόδουλο Ηλία Κουππά (1845-1918), γνωστό δημοσιογράφο και εκδότη της σκαλιώτικης εφημερίδας Ένωσις και φεύγοντας από τη Λάρνακα, το 1896, άφησε περισσότερα τεκμήρια του περάσματός του : σε χειρόγραφο τετράδιο στιχουργημάτων του Χρ. Κουππά διασώζεται φωτογραφία του Μαριδάκη (απόκομμα δημοσιεύματος σε εφημερίδα) καθώς και αντίγραφο στίχων του Κουππά, τους οποίους είχε γράψει σε λεύκωμα του Μαριδάκη όταν εκείνος έφευγε («επί τη απελεύσει αυτού»).

Ο Μαριδάκης φαίνεται ότι επισκεπτόταν συχνά στην Κύπρο και τους φίλους του στη Λάρνακα, δίνοντας παραστάσεις ανδρεικέλων [κουκλοθέατρο;] και ταχυδακτυλουργίας. Σε άλλη εφημερίδα, του 1900, διαβάζουμε :

«Αμίμητος ο Μαριδάκης με τα ανδρείκελά του. Εξόχως απολαυστική ήτο η προ ημερών χάριν παίδων απογευματινή παράστασίς του με τα ατελεύτητα γέλοια και τας ωραίας εκπλήξεις της αθώας ηλικίας».

Ακολουθούν οι στίχοι του Χρ. Κουππά :

Τω φιλτάτω μοι φίλω κ. Δημ. Μαριδάκη

επί τη απελεύσει αυτού

Να γράψω θέλεις φίλε μου στίχους στο λεύκωμά Σου

αλλά μοι είνε δύσκολον δια να στιχουργήσω

να αναφέρω επαρκώς τα προτερήματά Σου

της Σης καρδίας τας χορδάς δια να συγκινήσω.

 

Φίλος είσαι ειλικρινής με ευγενείς τους τρόπους

και Καλλιτέχνης άριστος, σπανίας ευγλωττίας

εφ’ ω τυγχάνεις προσφιλής εις όλους τους ανθρώπους

μύστης δε έκτακτος, δεινός, ταχυδακτυλουργίας.

 

Είμαι καγώ Δημόσθενες! είς εκ των θαυμαστών Σου

αγάπην τρέφω δια Σε, συμπάθειαν μεγάλην

δι’ ο, στην τάξιν έχε με των φίλων των πιστών Σου

Και ήδη αποχαιρετών Σ’ ανοίγω την αγκάλην.

 

Προσφέρων Σοι τον ασπασμόν

με της φιλίας σεβασμόν

Φωνών Σοι πολλά Χαίρε!

Φίλε, πιστέ Εταίρε! 

Λάρνακι Ιούνιος 1896   Χ.Η. Κουππάς

[299]. Αγίου Λαζάρου Τάφος και Ανάσταση

Λίγο πριν από τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το τουριστικό πρακτορείο Μαντοβάνη (Mantovani Tourist Agency) της Λάρνακας κυκλοφόρησε σειρά ταχυδρομικών δελταρίων με αξιοθέατα ή άλλα θέματα σχετιζόμενα με την Κύπρο. Οι φωτογραφίες είχαν ετοιμαστεί από το φωτογραφείο Γκλάζνερ (Glaszner Studio) και εκτυπώθηκαν στη Γερμανία. Ένα από τα δελτάρια περιλάμβανε φωτογραφία του υπόγειου «τάφου του Αγίου Λαζάρου» στην ομώνυμη εκκλησία της πόλης, πλάι σε σχέδιο της Ανάστασης του Αγίου, του 1837 από τον χαράκτη Πέτρο Ποιάνι.